AI Trên Android: Công Cụ Khác Biệt Hay Chỉ Là Bloatware?

Nếu bạn đã mua một chiếc điện thoại Android trong năm vừa qua, chắc hẳn bạn nhận ra chúng được tích hợp nhiều tính năng AI. Có thể bạn đã biết trước khi mua, có thể bạn nghĩ chắc chắn sẽ có AI trên thiết bị mới, hoặc có thể tính năng này khiến bạn hoàn toàn bất ngờ. Với các dòng như Samsung Galaxy S25, người dùng được trải nghiệm Gemini, Circle to Search, Bixby và Galaxy AI trước khi nghĩ tới việc tải ứng dụng ChatGPT. Điều này gợi nhớ thời kỳ đầu của Android, khi các hãng cố gắng tải đầy ứng dụng, dịch vụ và giao diện phức tạp để tạo sự khác biệt. Và câu hỏi đặt ra: AI có phải là “bloatware” mới trên Android

Các nhà sản xuất Android muốn tận dụng AI như một công cụ khác biệt là điều dễ hiểu bởi hầu hết các điện thoại flagship đều giống nhau: chip xử lý cao cấp, hệ điều hành Android mới nhất, camera cạnh tranh và pin sử dụng cả ngày. Thực tế khi chọn mua điện thoại, người dùng vẫn quan tâm nhiều nhất đến giá, dung lượng pin, bộ nhớ và camera chứ không phải tính năng AI.

Khi AI xuất hiện với khả năng mang trải nghiệm mới tới thiết bị di động, các hãng Android nhanh chóng tận dụng cơ hội này nhằm tạo lý do thuyết phục người dùng chọn họ thay vì đối thủ và thậm chí so với iPhone, khi Apple triển khai Apple Intelligence chậm rãi. Thực tế cho thấy AI chưa phải là yếu tố khác biệt như họ tưởng bởi hầu hết điện thoại Android hiện nay đã được tích hợp công nghệ tiên tiến từ Google Gemini. Các hãng chỉ thêm “gia vị” AI riêng, tạo ra nhiều tính năng rời rạc đôi khi gây hiệu ứng Frankenstein

Trong số các hãng Android, Samsung có thể nắm lợi thế khi ra mắt Galaxy AI từ tháng 1/2024, tạo lợi thế chiến lược và đã áp dụng đến nay. Báo cáo cho thấy 70% người dùng Galaxy S25 dùng tính năng Galaxy AI và hơn một nửa sử dụng Circle to Search. Tuy nhiên, Circle to Search là tính năng của Google, không phải Samsung, và các công cụ AI độc lập mà hãng điện thoại quảng cáo thực chất là tính năng Gemini do Google phát triển, chỉ là vấn đề thời gian trước khi chúng có mặt trên các thiết bị Android khác

Samsung có thị phần lớn nhất trong các hãng Android nhưng so với tầm với của Google, Galaxy AI vốn chịu bất lợi cạnh tranh. Các hãng như OnePlus cũng tích hợp AI riêng, nhưng chủ yếu là bổ sung các công cụ ảnh hoặc một trung tâm nội dung AI tên Plus Mind, hoạt động như bộ nhớ cho thông tin quan trọng. Họ chấp nhận khai thác AI của Google và đồng thời phát triển tính năng riêng nhưng chưa chắc đã tạo ra ảnh hưởng lớn đến quyết định mua của người dùng

Google xem Gemini là trọng tâm chiến lược cho tương lai và muốn đảm bảo mọi người tiếp cận dễ dàng thông qua 3 tỷ điện thoại Android, khiến các nỗ lực AI riêng của Samsung, OnePlus gặp khó khăn trong việc tạo sự khác biệt. Do đó, AI khó trở thành yếu tố giúp các thương hiệu Android nổi bật, các nhà phân tích cho rằng các hãng sẽ cạnh tranh chủ yếu dựa trên thương hiệu và thiết kế

Một ví dụ khác là Nothing, hãng điện thoại Anh, chú trọng vào thiết kế và xây dựng nền tảng AI “model agnostic”, có thể chuyển sang model tốt nhất khi cần, không phụ thuộc hoàn toàn vào Gemini. Họ ra mắt tính năng “Essential Space” để lưu trữ và tổ chức thông tin quan trọng trên điện thoại, một bước đi độc đáo giúp họ nổi bật trên thị trường

Trong bối cảnh công nghệ AI thay đổi từng phút, các hãng Android sẽ khó bám kịp Google nếu chỉ dựa vào AI để thuyết phục người dùng. Cuộc chiến thực sự vẫn là Apple và Google, với sự khác biệt hiện tại là giữa Google Gemini dẫn đầu và Apple Intelligence theo sau. Để thuyết phục người dùng, các hãng điện thoại phải làm nhiều hơn là tích hợp AI, họ cần sáng tạo về thiết kế, trải nghiệm và giá trị thực tế