Dead Internet Theory: Thuyết âm mưu internet đã “chết” từ 2016 và vai trò của AI

Một thuyết âm mưu gây tranh cãi có tên Dead Internet Theory xuất hiện lần đầu năm 2021 trên các diễn đàn 4chan và Wizardchan. Người dùng ở đây khẳng định internet thực sự đã “chết” vào năm 2016, phần lớn nội dung hiện tại do AI bot vận hành và thậm chí còn được dùng để thao túng dư luận với một kế hoạch lớn và bí ẩn hơn. Các bài đăng này nhanh chóng được tổng hợp và lan truyền trên diễn đàn khác có tên Agora Road’s Macintosh Cafe.

 Người dùng với biệt danh IlluminatiPirate viết: “Internet giờ đây trống rỗng và thiếu vắng con người. Nó cũng chẳng còn nội dung thực sự.”

Sự hồi sinh của một thuyết âm mưu

 Nhiều năm sau, thuyết này lại một lần nữa nổi lên nhờ sự lan tỏa trên TikTok. Một số nhà sáng tạo nội dung như SideMoneyTom đã chỉ ra hàng loạt tài khoản Facebook đăng những biến thể hình ảnh AI về Chúa Jesus. Dù không thu hút nhiều tương tác, chúng vẫn xuất hiện tràn lan trên bảng tin, củng cố niềm tin rằng các tài khoản này do bot điều khiển.

 Để hiểu rõ hơn, cần biết cách hoạt động của AI sinh sinh (Generative AI) – công nghệ sử dụng thuật toán học máy và dữ liệu huấn luyện để tạo ra nội dung mới như truyện, hình ảnh, video, nhạc hay mã phần mềm. Từ khi ChatGPT ra mắt vào năm 2022, các chatbot và công cụ AI của Google, Apple, MetaAI liên tục bùng nổ, trở thành một phần của đời sống số.

Từ “Shrimp Jesus” đến những hình ảnh AI kỳ quái

 Tháng 3/2024, hình ảnh “Shrimp Jesus” – bức vẽ Chúa Jesus nhưng mang nét kỳ dị do AI tạo ra – lan truyền mạnh mẽ trên Facebook. Ban đầu nó trông như một meme bình thường do con người sáng tạo, nhưng sau đó nhanh chóng kéo theo cả làn sóng hình ảnh AI kỳ quái khác như Challah Horse, cụ bà 386 tuổi tự làm bánh sinh nhật hay những chiếc xe gỗ vô nghĩa.

 Sự tràn ngập của các hình ảnh này đã khơi lại cuộc tranh luận về Dead Internet Theory, cho rằng internet giờ đây đầy rẫy “AI art slop” – nội dung do AI tạo ra, thiếu sức sống con người nhưng vẫn lan tỏa rộng rãi.

Bạn có thể đang trò chuyện với bot chứ không phải con người

 Ngoài hình ảnh, nhiều người tin rằng các bình luận trên mạng xã hội cũng bị bot chiếm lĩnh. Không khó để bắt gặp những phản hồi lặp lại, vô nghĩa và không liên quan đến nội dung gốc. Cuối năm ngoái, người dùng Bluesky thậm chí lên Reddit phàn nàn về việc bị “reply bot” làm phiền, những tài khoản mới nhưng liên tục tham gia tranh luận một cách lịch sự mà dai dẳng.

 Một số dấu hiệu nhận biết bot gồm: tài khoản mới tạo, có quá nhiều phản hồi rải rác dưới nhiều bài viết, nội dung lặp lại hoặc khó hiểu. Điều này càng làm dấy lên lo ngại rằng người dùng có thể đang giao tiếp với máy móc thay vì con người thật.

AI và câu hỏi: Internet có còn là của con người?

 Sự phát triển nhanh chóng của AI, từ ChatGPT đến Google Gemini, khiến cuộc tranh luận càng nóng hơn. Khi công nghệ này được tích hợp ngày càng sâu vào đời sống số, nhiều người đặt câu hỏi: AI có thể chiếm lĩnh internet?

 Với Dead Internet Theory, một bộ phận cộng đồng mạng tin rằng điều đó đã và đang xảy ra. Dù chỉ là thuyết âm mưu, nhưng làn sóng hình ảnh như “Shrimp Jesus” cho thấy AI có khả năng thay đổi diện mạo internet – khiến nó vừa phong phú hơn nhưng cũng xa rời yếu tố con người vốn có.