hảo sát Reuters/Ipsos: Người Mỹ lo ngại AI gây bất ổn chính trị, mất việc làm và ảnh hưởng quan hệ cá nhân

Chỉ trong vài năm, trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI) đã từ một công nghệ ít được chú ý trở thành tâm điểm của những tranh luận toàn cầu. Kể từ khi ChatGPT xuất hiện, AI đã len lỏi vào đời sống hàng ngày, mang lại nhiều kỳ vọng nhưng cũng khiến dư luận Mỹ dấy lên nỗi lo lắng.

 Khảo sát của Reuters/Ipsos thực hiện từ ngày 13 đến 18 tháng 8, công bố vào thứ Ba, cho thấy 47% người tham gia tin rằng AI là điều xấu đối với nhân loại, trong khi chỉ 31% phản đối. Con số này cao hơn kết quả khảo sát của Pew Research hồi tháng 4, trong đó chỉ 35% người dân Mỹ cho rằng AI sẽ tác động tiêu cực. Ngược lại, khi được hỏi, phần lớn các chuyên gia AI lại tỏ ra lạc quan, với 56% dự đoán tác động tích cực và chỉ 15% dự đoán tiêu cực.

Nỗi lo chính trị và tác động xã hội

 Vấn đề đáng lo ngại nhất được người Mỹ nhắc đến là khả năng AI gây rối loạn hệ thống chính trị. Có tới 77% người được hỏi lo sợ AI sẽ bị lợi dụng, đặc biệt trong việc tạo ra hình ảnh, video giả mạo (deepfake) có thể thao túng cử tri hoặc làm suy giảm niềm tin vào thông tin chính trị trên mạng xã hội.

 Song song đó, 71% người tham gia khảo sát bày tỏ lo ngại AI sẽ khiến quá nhiều người mất việc làm. Dù các tập đoàn công nghệ quảng bá AI như công cụ nâng cao hiệu suất lao động, nhiều công ty cũng đang hướng tới mô hình “AI-first”, làm dấy lên nỗi sợ hãi thất nghiệp diện rộng. Khảo sát Pew hồi tháng 4 cũng cho thấy 64% người Mỹ tin rằng trong 20 năm tới, AI sẽ làm giảm số lượng việc làm tại Mỹ.

Mối quan hệ cá nhân và chi phí năng lượng

 Ngoài chính trị và việc làm, người Mỹ cũng lo ngại AI ảnh hưởng đến các mối quan hệ xã hội. Hai phần ba số người tham gia khảo sát cho rằng AI có thể thay thế giao tiếp trực tiếp. Khả năng trò chuyện tự nhiên khiến nhiều người xem chatbot như bạn bè, thậm chí là chuyên gia tư vấn tinh thần. OpenAI từng phải khôi phục một phiên bản GPT có giọng điệu thân thiện hơn sau khi người dùng phản ánh họ “mất đi một người bạn”. Ngay cả CEO Sam Altman cũng thừa nhận ông cảm thấy bất an khi AI được sử dụng như một nhà trị liệu hoặc huấn luyện viên cuộc sống.

 Một mối lo khác là năng lượng. 61% người Mỹ bày tỏ quan ngại về mức tiêu thụ điện, nước và không gian khổng lồ mà các trung tâm dữ liệu AI đang đòi hỏi. Để huấn luyện và vận hành các mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT của OpenAI hay Gemini của Google, cần một lượng sức mạnh tính toán khổng lồ, biến các trung tâm dữ liệu thành “nhà máy AI” ngốn năng lượng ở khắp nơi.