Mỹ Chưa Có Quy Định Rõ Ràng về AI: Tác Động và Thách Thức

Khi công nghệ trí tuệ nhân tạo bùng nổ kể từ khi ChatGPT xuất hiện năm 2022, AI dần len lỏi vào mọi khía cạnh của đời sống, từ công việc, khoa học đến giải trí, tuy nhiên hiện tại vẫn chưa có khung quy định toàn quốc nào ở Mỹ, các nhà lập pháp từ chối cấm tiểu bang đặt luật riêng, dẫn đến việc cuộc tranh luận về quản lý AI mới chỉ bắt đầu

Khác với Mỹ, Liên minh Châu Âu đã thiết lập EU AI Act, luật quy định chặt chẽ về AI yêu cầu các công ty đảm bảo công nghệ an toàn, minh bạch và có trách nhiệm, phân loại công nghệ theo mức độ rủi ro cao, từ việc cấm một số hệ thống như đánh giá xã hội hay công nghệ thao túng đến hạn chế các ứng dụng sinh trắc học và tuyển dụng, trong khi các mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT chịu sự giám sát nhẹ hơn nhưng vẫn phải tuân thủ các tiêu chuẩn về minh bạch và quyền riêng tư, điều này tạo cơ hội cho người dùng biết cách AI đang được sử dụng và quyền lựa chọn tham gia

Tại phiên điều trần ở Ủy ban Thương mại, Khoa học và Vận tải Thượng viện Mỹ, Thượng nghị sĩ Ted Cruz gọi các tiêu chuẩn EU là “cản trở” và “quá nặng nề”, phản đối việc phê duyệt trước khi triển khai công nghệ AI, CEO Sam Altman của OpenAI cảnh báo rằng nếu áp dụng tương tự ở Mỹ sẽ “thảm họa” cho ngành công nghiệp, trong khi Meta cũng tuyên bố không ký Bộ Quy Tắc Ứng Xử của EU dành cho AI tổng quát, coi đây là hành động “quá mức” có thể kìm hãm phát triển AI ở châu Âu

Bên cạnh các hệ thống rủi ro cao trong tuyển dụng, y tế và luật pháp, AI còn có tác động tinh vi qua mạng xã hội, từ việc lan truyền nội dung giả tạo, video chính trị giả mạo đến việc tạo ra các thông tin có tính thuyết phục nhưng sai lệch, các chuyên gia cảnh báo rằng nếu không có quy định, AI có thể lặp lại các vấn đề đã xảy ra với mạng xã hội, như lan truyền tin giả và làm xói mòn niềm tin công chúng

Các nhà quan sát công nghệ và luật pháp nhận định rằng luật AI trong ngắn hạn nên tập trung vào các lĩnh vực ra quyết định quan trọng, thông tin sai lệch, quyền tác giả và trách nhiệm giải trình, các hệ thống AI rủi ro cao cần được kiểm soát để hạn chế phân biệt đối xử, sai sót và tăng minh bạch, đồng thời các công nghệ dự đoán phải được giám sát để giảm nguy cơ xâm phạm quyền riêng tư và gây tổn hại cho người tiêu dùng

Ngoài ra, AI tạo ra deepfake, hình ảnh và video giả mạo cực kỳ thuyết phục, có thể ảnh hưởng đến bầu cử và niềm tin xã hội với tốc độ nhanh và chi phí thấp, khiến người dùng trên Internet khó xác minh thông tin bằng mắt thường, theo các chuyên gia nhận định, AI đang trở thành nhân tố chính trong việc lan truyền thông tin sai lệch, đòi hỏi sự can thiệp và quy định sớm từ các cơ quan quản lý

Trong bối cảnh đó, việc Quốc hội Mỹ chưa hành động cụ thể để quản lý AI đặt ra thách thức lớn, đồng thời mở ra cơ hội cho các tiểu bang và cộng đồng quan sát để định hình các tiêu chuẩn an toàn, minh bạch và trách nhiệm trong tương lai