Công nghệ lập chỉ mục (indexing) ban đầu: Archie crawl, retrieve, index — so sánh với crawler hiện nay
Công Nghệ Lập Chỉ Mục Ban Đầu: Archie Crawl, Retrieve, Index — So Sánh Với Crawler Hiện Nay
Trước kỷ nguyên của Google, việc tìm kiếm thông tin trên Internet là một thách thức lớn. Nền móng cho công nghệ tìm kiếm ngày nay được đặt bởi Archie, công cụ tìm kiếm đầu tiên với cơ chế lập chỉ mục (indexing) sơ khai. Hiểu được cách Archie hoạt động sẽ giúp chúng ta thấy rõ sự tiến hóa vượt bậc của các web crawler hiện đại. Vậy, cơ chế Archie crawl, retrieve, index khác biệt thế nào so với công nghệ tìm kiếm ngày nay?
Cơ Chế Archie: Crawl, Retrieve, Index
Archie được tạo ra để giải quyết một vấn đề cụ thể: tìm kiếm các tệp tin trên các máy chủ FTP (File Transfer Protocol).
- Crawl (Thu thập): Archie không "bò" qua các trang web. Thay vào đó, nó định kỳ kết nối với danh sách các máy chủ FTP đã biết. Hàng tháng, Archie tự động truy cập từng máy chủ này để thu thập danh sách các tệp tin và thư mục có sẵn.
- Retrieve (Truy xuất): Sau khi thu thập, Archie chỉ truy xuất (lấy) tên của các tệp tin và địa chỉ máy chủ tương ứng. Nó không hề đọc hay phân tích nội dung bên trong của các tệp tin đó.
- Index (Lập chỉ mục): Cuối cùng, Archie sắp xếp các dữ liệu thu thập được (tên tệp tin và địa chỉ) vào một cơ sở dữ liệu có thể tìm kiếm. Khi người dùng truy cập, Archie sẽ tìm kiếm từ khóa trong cơ sở dữ liệu đã lập chỉ mục và trả về kết quả.
Có thể thấy, công nghệ lập chỉ mục thời kỳ đầu Internet này rất đơn giản và thô sơ. Nó hoạt động như một danh bạ điện thoại, nơi bạn có thể tìm tên, nhưng không biết nội dung bên trong là gì.
So Sánh Công Nghệ Lập Chỉ Mục
1. Từ "Crawl" đến "Crawl" thông minh:
- Archie: Việc thu thập dữ liệu là một quá trình thủ công và bị giới hạn.
- Web Crawler Hiện Đại: Các crawler tự động khám phá Web không giới hạn. Chúng sử dụng các thuật toán phức tạp để quyết định nên "bò" đến trang nào, ưu tiên trang nào và cập nhật thường xuyên ra sao.
2. Từ Chỉ Mục Tên Đến Lập Chỉ Mục Toàn Văn:
- Archie: Người dùng chỉ có thể tìm thấy tên của tệp tin.
- Web Crawler Hiện Đại: Các crawler lập chỉ mục toàn bộ nội dung của trang, cho phép người dùng tìm kiếm mọi thứ từ văn bản, hình ảnh, video cho đến dữ liệu có cấu trúc.
3. Từ "Danh Bạ" đến "Kho Tri Thức":
- Archie: Cơ sở dữ liệu của Archie chỉ là một danh sách đơn giản.
- Web Crawler Hiện Đại: Cơ sở dữ liệu của Google là một kho tri thức khổng lồ, không chỉ lưu trữ nội dung mà còn hiểu được ngữ nghĩa, mối quan hệ giữa các thực thể và ý định của người dùng.
Tóm lại, tiến hóa của crawler và indexing là một minh chứng cho sự thay đổi vượt bậc của công nghệ. Từ một công cụ đơn giản giúp định vị tệp tin, công nghệ tìm kiếm đã phát triển thành một hệ thống phức tạp, có khả năng hiểu và sắp xếp thông tin trên quy mô toàn cầu, biến Internet từ một kho lưu trữ hỗn độn thành một thư viện có tổ chức và dễ dàng truy cập.