Mỹ Cân Nhắc Giấy Phép Hàng Năm Cho Samsung & SK Hynix Xuất Thiết Bị Sang Fabs Trung Quốc

Giới thiệu

Chính phủ Hoa Kỳ đang xem xét một thay đổi chính sách căn bản: thay vì cho phép vô thời hạn Samsung và SK Hynix nhận thiết bị sản xuất chip (wafer fab equipment) từ Mỹ để đưa sang các nhà máy ở Trung Quốc, sẽ yêu cầu họ xin giấy phép xuất khẩu hằng năm, gọi là site license. Thay đổi này nhằm tăng tính kiểm soát trong xuất khẩu thiết bị quan trọng, đồng thời vẫn giữ cho các fabs hiện có hoạt động được. 

Bối cảnh & lý do

• Trước đây, Samsung và SK Hynix được hưởng một đặc quyền gọi là Validated End-User (VEU). Dạng này cho phép họ nhập khẩu thiết bị từ Mỹ mà không cần xin giấy phép từng lần, miễn là tuân thủ các tiêu chuẩn an ninh và giám sát. 

• Quyền VEU hiện tại sẽ hết hạn vào cuối năm 2025. 

• Mỹ muốn có cái nhìn rõ hơn về thiết bị và linh kiện nào được gửi sang Trung Quốc, với số lượng cụ thể để hạn chế việc Trung Quốc nâng cấp công nghệ chip cao cấp mà Mỹ đang lo ngại. 

Cách hoạt động của giấy phép hàng năm (site license)

• Samsung và SK Hynix sẽ phải nộp đơn mỗi năm, liệt kê trước số lượng thiết bị/hạng mục linh kiện & công nghệ bị hạn chế mà họ muốn nhập khẩu cho các fabs Trung Quốc. 

• Giấy phép này sẽ cho phép họ duy trì hoạt động hiện có—vấn đề sửa chữa, thay thế thiết bị hỏng, linh kiện phụ tùng—nhưng không cho phép mở rộng công suất hoặc nâng cấp công nghệ vượt giới hạn được phép. 

• Trường hợp khẩn cấp (ví dụ thiết bị hỏng ngoài dự kiến), Mỹ cam kết sẽ có giấy phép xử lý nhanh (emergency license) để giảm gián đoạn. 

Ưu điểm & Rủi ro

Ưu điểm:

• Ổn định chuỗi cung ứng: Các nhà máy chip ở Trung Quốc vẫn có thể tiếp tục sản xuất DRAM, NAND mà không bị cắt đứt nguồn thiết bị, tránh ảnh hưởng lớn đến ngành thiết bị nhớ toàn cầu. 

• Tăng kiểm soát công nghệ nhạy cảm: Giấy phép hàng năm giúp Mỹ kiểm soát tốt hơn thiết bị nào được xuất, từ đó hạn chế việc Trung Quốc tiếp cận công nghệ sản xuất chip tiên tiến. 

Rủi ro / Hạn chế:

• Tính linh hoạt thấp: Nếu có thiết bị bị hỏng ngoài danh mục trong giấy phép ban đầu, việc chờ cấp phép ngoài dự án có thể gây chậm trễ vận hành. 

• Gia tăng giấy tờ, thủ tục: Việc xin giấy phép hàng năm yêu cầu dự báo nhu cầu chính xác, có khả năng sai sót hoặc thiếu sót dẫn đến thiếu thiết bị. 

• Rủi ro chính trị / ngoại giao: Chính sách này có thể khiến phía Hàn Quốc và các công ty Samsung, SK Hynix bị áp lực, hoặc tìm cách chuyển sản xuất sang nơi ít bị kiểm soát hơn. 

Tác động tới thị trường chip & công nghệ

• Việc này có thể ảnh hưởng tới nhà cung cấp thiết bị sản xuất chip (wafer fab equipment) của Mỹ: nếu giấy phép quá chặt sẽ ảnh hưởng doanh thu của các công ty như Applied Materials, Lam Research, KLA… 

• Đối với Samsung & SK Hynix, nếu làm tốt giấy phép hằng năm và dự đoán chính xác yêu cầu thiết bị/linh kiện, họ có thể duy trì hoạt động hiện có ổn định; nếu không, có thể có gián đoạn hoặc phải chuyển sang dùng thiết bị ít nhạy cảm hơn.

• Về dài hạn, chính sách này là một phần của xu hướng toàn cầu: kiểm soát xuất khẩu công nghệ cao, giới hạn sự phát triển chip AI/mô hình học cao tại Trung Quốc, đồng thời giữ kiểm soát lợi ích an ninh rõ ràng.