Sử Dụng AI Để Phục Hồi Phim: Cách Fable Đang Tái Hiện "The Magnificent Ambersons"

Giới thiệu

The Magnificent Ambersons là một trong những bộ phim bị “làm méo” nổi tiếng của Orson Welles — bản gốc bị studio cắt bỏ khoảng 43 phút cảnh quay, chỉnh sửa kết thúc và hủy bỏ nhiều phần hậu trường. Hiện nay, công ty AI Fable qua nền tảng “Showrunner” đang thực hiện một dự án phục hồi lại những đoạn cảnh bị mất đó, như một minh chứng cho khả năng tích cực của AI trong việc bảo tồn và phục hồi điện ảnh. The Guardian+2Digital Trends+2

1. Nội dung dự án: cái gì, ai làm, mục đích

• Các cảnh bị mất: khoảng 43 phút đã bị RKO (studio sản xuất) loại bỏ, hủy bản gốc, và cắt bỏ nhiều cảnh quan trọng. The Guardian+2Wellesnet+2

• Ai thực hiện: Fable Studio (một startup AI được hỗ trợ bởi quỹ Alexa của Amazon), trong đó nhà làm phim Brian Rose – người đã làm việc từ năm 2019 để phục dựng phần nào bằng ảnh tĩnh và hoạt hình – và chuyên gia hiển thị kỹ xảo Tom Clive. Wellesnet+2Digital Trends+2

• Phương pháp: Sử dụng tài liệu lưu trữ như ảnh set phim, storyboard, bản script, ảnh cắt hiện có; sau đó dùng AI + kỹ thuật truyền thống (live action, diễn viên mới đóng, face/pose transfer, VFX) để “tái hiện” cảnh đã mất theo tỉ lệ khung hình và thời lượng mong muốn. Decrypt+2TechCrunch+2

• Mục đích: Không nhằm mục đích thương mại (Showrunner chưa có quyền bản quyền với phần phim gốc); chủ yếu là phục vụ nghiên cứu, lịch sử điện ảnh, để khán giả và học giả có thể hình dung lại phần mà Orson Welles dự tính. Digital Trends+1

2. Công nghệ và kỹ thuật sử dụng AI

Dự án này sử dụng các công nghệ sau:

• AI generative & deepfake: để sử dụng face/pose transfer, tạo cảnh động giả định trên cơ sở nhân vật & môi trường từ ảnh/tài liệu còn sót lại. Decrypt+1

• Tương tác với live-action: một số cảnh sẽ được quay lại với diễn viên mới, sau đó chỉnh sửa/quét lại để phù hợp với tông visual & lịch sử của phim. Digital Trends+1

• Nghiên cứu lịch sử & khung ảnh (framing), bản script: để đảm bảo phần tái hiện có tính trung thực về mặt nội dung & bố cục, thời lượng. Wellesnet+1

3. Những tranh cãi & hạn chế

Dự án này cũng gặp một số vấn đề, phản ứng trái chiều:

• Quyền bản quyền & sự đồng ý từ gia đình/Welles estate: hiệp hội của Orson Welles phản đối vì không được thông báo trước, lo ngại về việc sử dụng sáng tạo của ông mà không có sự tham vấn. Variety+1

• Tính xác thực: AI chỉ có thể “tái hiện” dựa vào những gì còn lại — ảnh, script, storyboard; nếu bản gốc bị mất hẳn thì không thể biết chắc cảnh quay thực sự đã như thế nào. Có nguy cơ làm sai lệch cảm nhận về tác phẩm gốc. Wellesnet+1

• Tác phẩm “tái tạo” không phải bản gốc: dự án được xem như fai (fake / giả lập) hơn là phục hồi hoàn toàn; nhiều người xem đây là một minh chứng kỹ thuật hơn là thay thế chính thức. Wellesnet+2Decrypt+2

4. Ý nghĩa & ảnh hưởng

Dự án này có thể mang lại những giá trị:

• Giúp người xem và học giả hiểu rõ hơn phần mất của bộ phim — cách cắt ghép đã ảnh hưởng tới cốt truyện, nhân vật, cao trào, kết thúc.

• Mở đường cho các dự án phục hồi phim cổ điển khác bằng AI — nơi cảnh quay được mất do hư hỏng film, thất lạc bản phim.

• Khuyến khích sự kết hợp giữa lịch sử điện ảnh, nghệ thuật & công nghệ hiện đại, đặt câu hỏi về bản quyền, sáng tạo, chân thực.

5. Kết luận

The Magnificent Ambersons bằng dự án của Fable là ví dụ điển hình cho cách AI có thể đóng vai trò cầu nối giữa quá khứ bị mất và khán giả hiện đại. Tuy nhiên, nó không thay thế bản gốc, mà là sự cố gắng để tái tạo một phần đã biến mất — với đầy đủ những hạn chế về tài liệu, bản quyền, sự đồng ý và tính chân thực.