Nạn nhân vụ ảnh giả Deepfake tại Scotland kêu gọi siết chặt luật xử phạt

Nạn nhân vụ ảnh giả Deepfake tại Scotland kêu gọi siết chặt luật xử phạt

Sophie (tên đã thay đổi) chia sẻ cảm giác “nhục nhã và bị phản bội” sau khi phát hiện một người bạn cũ đã sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để tạo ra và phát tán hình ảnh khỏa thân giả mạo mang khuôn mặt của cô.

Thủ phạm là Callum Brooks, 25 tuổi, sống tại Glasgow. Anh ta thừa nhận hành vi sử dụng AI để tạo và chia sẻ ảnh giả Deepfake, trở thành một trong những người đầu tiên ở Scotland bị kết án vì tội danh này. Tuy nhiên, Brooks chỉ bị phạt 335 bảng Anh – mức phạt khiến nạn nhân cho rằng quá nhẹ so với hậu quả tinh thần mà cô phải chịu.

Cảm giác bị phản bội từ chính người quen

Sophie cho biết cô sốc nặng khi một người bạn đã báo cho cô biết về những hình ảnh bị làm giả. Khi nhận ra khuôn mặt của mình bị ghép vào thân thể trần truồng, cô cảm thấy nhỏ bé và tổn thương.

“Đó là cảm giác phản bội kinh khủng. Tôi không thể tin rằng người từng gọi là bạn lại có thể làm điều như vậy. Tôi lo sợ những hình ảnh đó có thể bị đăng tải lên mạng, và nếu ai đó tìm kiếm tên tôi, họ có thể thấy chúng.”

Cô cho biết hình ảnh gốc của mình, trong đó cô ăn mặc chỉnh tề, đã bị chỉnh sửa thành ảnh khỏa thân bằng phần mềm AI. Điều khiến cô sợ hãi nhất là không biết bao nhiêu người đã xem hoặc chia sẻ hình ảnh giả đó.

Kêu gọi ban hành luật riêng cho tội phạm AI

Dù hiện tại việc chia sẻ hình ảnh thân mật mà không có sự đồng ý của người trong ảnh đã là hành vi phạm pháp, nhưng Sophie cho rằng cần có luật riêng cho các tội phạm sử dụng trí tuệ nhân tạo.

“Tôi muốn thấy những hành vi như vậy bị xử lý nghiêm khắc hơn. Phải có luật dành riêng cho các tội phạm liên quan đến công nghệ AI,” cô nói.

Chính phủ Scotland cho biết họ đang xem xét việc ban hành khung pháp lý riêng cho các hành vi tạo hoặc phát tán nội dung Deepfake có yếu tố tình dục, đồng thời phối hợp với chính quyền Anh để thống nhất quy định.

Chuyên gia cảnh báo về nguy cơ Deepfake ngày càng tăng

Tiến sĩ Lynsay Shepherd, chuyên gia an ninh mạng tại Đại học Abertay, nhận định việc phát hiện và ngăn chặn Deepfake đang trở thành thách thức toàn cầu. Bà cho biết sắp tới sẽ có chương trình nghiên cứu tiến sĩ mới nhằm phát triển công nghệ nhận diện ảnh Deepfake và nâng cao nhận thức cộng đồng.

“Công nghệ phát triển quá nhanh khiến việc kiểm soát trở nên khó khăn. Chỉ cần một bức ảnh bất kỳ trên mạng, các ứng dụng ‘nudify’ có thể dễ dàng tạo ra hình ảnh giả mạo trần truồng,” bà nói.

Theo tiến sĩ Shepherd, cuộc chiến chống Deepfake cần sự hợp tác giữa cơ quan thực thi pháp luật, giới học thuật và ngành công nghiệp công nghệ. “Không tổ chức nào có thể tự mình giải quyết vấn đề này. Cần có sự chung tay của tất cả các bên,” bà nhấn mạnh.

Chính phủ Scotland cam kết xem xét điều chỉnh pháp luật

Người phát ngôn của chính phủ cho biết hành vi chia sẻ hình ảnh thân mật không có sự đồng ý – bao gồm cả ảnh Deepfake – đã bị hình sự hóa từ năm 2016. Tuy nhiên, chính phủ vẫn đang xem xét bổ sung quy định cụ thể hơn để xử lý việc tạo ra các nội dung Deepfake mang yếu tố khiêu dâm.

Vụ việc của Sophie đã làm dấy lên hồi chuông cảnh báo về những hệ lụy của công nghệ trí tuệ nhân tạo khi bị lạm dụng, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết trong việc hoàn thiện pháp luật nhằm bảo vệ danh dự, hình ảnh và quyền riêng tư của mỗi cá nhân trong kỷ nguyên số.