Apple Gỡ Bỏ Ứng Dụng Eyes Up: Câu Hỏi Về Quyền Giám Sát và Kiểm Duyệt

Việc Apple xóa bỏ ứng dụng Eyes Up khỏi App Store đang gây ra một cuộc tranh cãi lớn xoay quanh vấn đề tự do biểu đạt, giám sát chính phủ, và vai trò của các nền tảng công nghệ trong việc kiểm soát thông tin.

Ứng dụng này được thiết kế với mục tiêu ghi lại và lưu trữ video các vụ bắt giữ bởi ICE (Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ) nhằm tăng cường trách nhiệm giải trình của chính phủ. Tuy nhiên, Apple cho rằng Eyes Up vi phạm chính sách nội dung phản cảm và có khả năng gây nguy hiểm cho lực lượng thực thi pháp luật, dẫn đến việc gỡ bỏ ứng dụng khỏi App Store.

Eyes Up là gì?

Khác với các ứng dụng bị gỡ bỏ gần đây như ICEBlock – vốn cung cấp cảnh báo theo thời gian thực về hoạt động của ICE – Eyes Up không nhắm tới việc giúp người dùng “tránh né” bắt giữ. Thay vào đó, đây là một nền tảng lưu trữ video các vụ việc liên quan đến ICE được ghi lại bởi người dùng hoặc từ các nguồn tin công khai.

Giao diện chính của Eyes Up là một bản đồ tương tác cho phép người dùng nhấn vào các vị trí cụ thể để xem video ghi nhận tại đó. Ứng dụng cũng cho phép tải xuống video, có thể được dùng làm bằng chứng pháp lý nếu có dấu hiệu lạm quyền hoặc sai phạm của lực lượng ICE.

Theo quản trị viên của Eyes Up, “Chúng tôi không cung cấp thông tin theo thời gian thực. Chúng tôi chỉ tập trung vào lưu trữ và minh bạch hóa hoạt động của chính phủ.”

Tại sao Apple gỡ bỏ Eyes Up?

Theo báo cáo từ 404 Media, Apple đã viện dẫn điều khoản liên quan đến “nội dung phản cảm” trong chính sách của App Store. Ngoài ra, công ty cũng cho biết họ nhận được thông tin từ cơ quan thực thi pháp luật rằng ứng dụng có thể bị sử dụng để theo dõi và gây nguy hiểm cho nhân viên ICE, mặc dù Eyes Up không cung cấp dữ liệu thời gian thực.

Trích dẫn từ báo cáo:

“Ứng dụng này cung cấp thông tin vị trí về lực lượng thực thi pháp luật, điều có thể được sử dụng để gây hại cho cá nhân hoặc tập thể các sĩ quan.”

Đây cũng là lý do mà ICEBlock, một ứng dụng chuyên cảnh báo thời gian thực về hoạt động của ICE, đã bị gỡ bỏ trước đó sau đề nghị trực tiếp từ Tổng chưởng lý Pam Bondi, theo Fox Business.

Phản ứng từ Eyes Up và cộng đồng công nghệ

Phía Eyes Up khẳng định ứng dụng không hề vi phạm chính sách nào, bởi không có tính năng cảnh báo hay theo dõi thời gian thực, cũng không chia sẻ thông tin riêng tư hoặc định danh của bất kỳ cá nhân nào. Họ cho biết mục tiêu duy nhất là minh bạch hóa hoạt động của cơ quan công quyền.

Một quản trị viên giấu tên phát biểu:

“Chúng tôi thu thập video vì lợi ích cộng đồng và quyền được biết. Đây là công cụ để yêu cầu trách nhiệm giải trình – không phải để can thiệp hay làm hại.”

Không ít chuyên gia công nghệ và các tổ chức bảo vệ quyền dân sự cũng đã lên tiếng. Họ đặt câu hỏi: “Apple đang bảo vệ ai?”

Việc một nền tảng lớn như Apple, với tầm ảnh hưởng toàn cầu, lựa chọn xóa bỏ một công cụ giám sát chính phủ đang tạo ra một tiền lệ đáng lo ngại về quyền tự do biểu đạt số.

Sự khác biệt giữa Eyes Up và ICEBlock

Để hiểu rõ hơn vấn đề, cần phân biệt rõ Eyes Up và ICEBlock – hai ứng dụng có cùng chủ đề nhưng mục tiêu và chức năng khác nhau:

Việc cả hai đều bị xóa cho thấy Apple đang áp dụng tiêu chuẩn khắt khe hơn với các ứng dụng liên quan đến ICE, bất kể tính chất cụ thể ra sao.

Google cũng đang có động thái tương tự

Không chỉ Apple, Google cũng đã bắt đầu xóa bỏ các ứng dụng tương tự trên Google Play Store. Một ví dụ là Red Dot, ứng dụng từng sử dụng bản đồ để hiển thị vị trí các hoạt động ICE, cũng đã bị gỡ vì “chia sẻ thông tin về nhóm dễ tổn thương”.

Như vậy, hai hệ sinh thái ứng dụng lớn nhất thế giới đều đang thắt chặt kiểm soát các công cụ giám sát hoạt động ICE – một xu hướng gây tranh cãi về đạo đức, quyền riêng tư, và kiểm duyệt thông tin.

Câu hỏi về kiểm duyệt và quyền công dân số

Việc gỡ bỏ Eyes Up làm nổi bật một số câu hỏi lớn hơn:

1. Liệu các công ty công nghệ nên có quyền kiểm soát những gì người dùng có thể ghi lại hoặc chia sẻ về hoạt động của chính phủ?

2. Việc chia sẻ video công khai về cơ quan công quyền có phải là “nội dung phản cảm”?

3. Ai chịu trách nhiệm phân định ranh giới giữa an toàn thực thi pháp luật và quyền được giám sát họ của công dân?

Những câu hỏi này không chỉ liên quan đến Eyes Up, mà còn chạm tới tương lai của quyền tự do trên môi trường số.

Eyes Up vẫn còn trên Android và web

Mặc dù đã bị xóa khỏi App Store, Eyes Up vẫn hoạt động bình thường trên Android thông qua Google Play và có thể truy cập trên trình duyệt web.

Người dùng vẫn có thể đăng tải video, xem lại các vụ việc theo từng khu vực, và tải về để sử dụng làm bằng chứng pháp lý nếu cần.

Kết luận: Ai kiểm soát công cụ kiểm soát?

Việc Apple xóa Eyes Up khiến nhiều người đặt câu hỏi rằng: Khi các công cụ công khai để giám sát chính quyền bị gỡ bỏ, thì ai sẽ kiểm soát người có quyền lực?

Câu trả lời không đơn giản. Nhưng rõ ràng, trong thời đại mà các công ty công nghệ kiểm soát hạ tầng giao tiếp toàn cầu, thì vai trò của họ trong việc duy trì hoặc phá vỡ quyền tự do biểu đạt trở nên cực kỳ quan trọng.

Apple có quyền thực thi chính sách của mình, nhưng cộng đồng cũng có quyền đặt câu hỏi và yêu cầu minh bạch. Bởi vì trong một xã hội dân chủ, giám sát phải đi đôi với trách nhiệm giải trình – kể cả với những người đang cung cấp nền tảng cho chúng ta.