California thông qua luật kiểm soát ứng dụng, AI chatbot và deepfake nhằm bảo vệ trẻ em

California ban hành loạt luật mạng mới, nhắm đến quyền lợi của trẻ em và người dùng

Ngày 14 tháng 10 năm 2025, Thống đốc Gavin Newsom của bang California đã ký một loạt dự luật quan trọng nhằm quản lý hoạt động của các nền tảng công nghệ lớn. Các dự luật này bao gồm các quy định về kho ứng dụng, chatbot AI, cảnh báo mạng xã hội, và nội dung khiêu dâm deepfake.

Một trong những đạo luật nổi bật là AB 1043, chính thức đưa California trở thành bang mới nhất yêu cầu "chặn tuổi" (age-gate) trên các hệ điều hành và kho ứng dụng. Điều này không yêu cầu xác minh tuổi bằng giấy tờ tùy thân như luật ở Utah hay Texas, mà chỉ cần phụ huynh nhập tuổi của con khi thiết lập thiết bị.

Cách hoạt động của "age-gate" trong AB 1043

Luật AB 1043 yêu cầu các hệ điều hành và kho ứng dụng phân loại người dùng thành 4 nhóm tuổi:

• Dưới 13 tuổi

• Từ 13 đến dưới 16 tuổi

• Từ 16 đến dưới 18 tuổi

• Người trưởng thành

Thông tin này sẽ được chia sẻ cho các nhà phát triển ứng dụng để điều chỉnh nội dung phù hợp với lứa tuổi của người dùng. Phụ huynh vẫn có thể để con tải ứng dụng mà không cần phải xác nhận danh tính hay giấy tờ, tạo sự cân bằng giữa quyền riêng tư và an toàn cho trẻ.

Luật sẽ bắt đầu có hiệu lực tại California từ năm 2027.

Mạng xã hội phải cảnh báo rủi ro cho người dùng trẻ

Dự luật AB 56 yêu cầu các nền tảng mạng xã hội phải hiển thị cảnh báo về rủi ro khi sử dụng đối với trẻ em và thanh thiếu niên. Các cảnh báo sẽ xuất hiện:

• Lần đầu tiên mở ứng dụng mỗi ngày

• Sau 3 giờ sử dụng tích lũy

• Mỗi giờ sau đó nếu vẫn còn sử dụng

Luật này cũng sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 1 năm 2027.

Chatbot AI phải có cảnh báo và không được giả danh chuyên gia y tế

Các nền tảng sử dụng AI chatbot cũng sẽ phải tuân thủ các điều khoản mới. Trong đó:

• Chatbot phải ngăn chặn nội dung liên quan đến tự làm hại bản thân và hướng người dùng đến dịch vụ hỗ trợ khẩn cấp nếu có dấu hiệu muốn tự tử.

• Các nền tảng phải báo cáo với Sở Y tế California về cách họ xử lý các tình huống khẩn cấp này.

• Theo luật SB 243, chatbot không được tiếp thị như chuyên gia y tế và phải làm rõ rằng người dùng đang tương tác với máy. Đối với người dùng vị thành niên, phải nhắc nhở họ ít nhất mỗi 3 giờ rằng họ đang nói chuyện với AI chứ không phải con người.

Đây là phản ứng trực tiếp sau loạt vụ kiện OpenAI và Character AI liên quan đến tự tử ở thanh thiếu niên.

Luật mới trừng phạt mạnh tay hành vi phát tán deepfake khiêu dâm

Cuối cùng, AB 621 quy định các hình phạt nghiêm khắc hơn đối với hành vi tạo hoặc phát tán nội dung khiêu dâm deepfake không có sự đồng thuận. Theo luật:

• Nạn nhân có thể kiện và yêu cầu bồi thường lên tới 250.000 USD cho mỗi hành vi vi phạm cố ý.

• Luật này cũng nhắm đến cả những bên thứ ba tiếp tay cho việc phát tán nội dung độc hại.

Các công ty công nghệ đồng thuận

Dự luật AB 1043 đã được thông qua với 58 phiếu thuận và 0 phiếu chống tại Hạ viện California. Nhiều tập đoàn công nghệ lớn như Google, Meta, OpenAI, Snap, Pinterest đều ủng hộ luật này vì tính "cân bằng" và "bảo vệ quyền riêng tư" cao hơn so với các luật ở bang khác.

Kết luận

California đang cho thấy vai trò dẫn đầu trong việc thiết lập các tiêu chuẩn mới cho công nghệ, đặc biệt là các công nghệ liên quan đến AI và mạng xã hội. Việc tập trung vào đối tượng trẻ em và người dùng dễ bị tổn thương không chỉ phản ánh sự cần thiết về mặt đạo đức mà còn là tín hiệu cho thấy ngành công nghệ cần thay đổi theo hướng có trách nhiệm hơn.