ICE Dự Kiến Thành Lập Đội Giám Sát Mạng Xã Hội 24/7: Cuộc Mở Rộng Quy Mô Giám Sát Đầy Tranh Cãi

Trong một động thái mới gây nhiều tranh cãi, Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) đã tiết lộ kế hoạch thành lập một đội giám sát mạng xã hội hoạt động 24/7, nhằm thu thập thông tin và manh mối liên quan đến các cá nhân nằm trong diện theo dõi, bao gồm cả những người phạm tội nhẹ hoặc không có tiền án.

Thông tin này được công bố lần đầu bởi tờ Wired thông qua các tài liệu công khai, cho thấy ICE đang phát đi "Request for Information" (RFI) – một dạng thông báo để tìm kiếm các nhà thầu tiềm năng hỗ trợ xây dựng hệ thống giám sát quy mô lớn này.

1. Mục tiêu của dự án giám sát mới: Từ tội nặng đến tội nhẹ

Theo các tài liệu chính thức, mục tiêu của đội ngũ mới là sàng lọc và phân tích nội dung trên các nền tảng mạng xã hội như:

• Facebook

• X (trước đây là Twitter)

• Instagram

• TikTok

• Reddit

• YouTube…

Để tìm ra các manh mối tiềm năng liên quan đến những người trong diện truy nã hoặc theo dõi của ICE.

Không chỉ giới hạn ở các vụ án nghiêm trọng, phạm vi hoạt động của đội còn mở rộng đến những cá nhân có tiền sử bị bắt giữ nhưng chưa từng bị kết án, hoặc những người bị kết tội các hành vi nhẹ, chẳng hạn như tội phạm không bạo lực.

2. Phân cấp độ ưu tiên trong xử lý thông tin

Dự án của ICE quy định rất rõ về thời gian phản ứng tùy theo mức độ khẩn cấp của vụ việc:

• Trường hợp khẩn cấp (ví dụ: Top 10 tội phạm bị truy nã gắt gao nhất của ICE): Phải xử lý và phát hiện manh mối trong vòng 30 phút.

• Trường hợp không khẩn cấp (ví dụ: tội nhẹ, chưa có tiền án): Được phép phản hồi trong 8 tiếng.

Cách phân loại này cho thấy ICE đang đặt kỳ vọng rất lớn vào khả năng theo dõi và phân tích thông tin mạng xã hội để hỗ trợ hoạt động điều tra.

3. Cơ sở hoạt động và nhân sự dự kiến

ICE đang đề xuất thành lập hai trung tâm vận hành chính cho hoạt động này:

Trung tâm Phân tích Tội phạm Quốc gia (NCATC) – Williston, Vermont

• Cần tối thiểu 12 nhân viên toàn thời gian.

• Bố trí luân phiên 3 nhân sự trực ca liên tục 24/7.

Trung tâm Ứng phó Thực thi Miền Tây (PERC) – Santa Ana, California

• Tối thiểu 16 nhân viên toàn thời gian.

• Duy trì ít nhất 2 nhân sự cho các ca ngoài giờ và tình huống khẩn cấp.

Sự phân bố nhân lực cho thấy ICE đang hướng đến một hệ thống giám sát liên tục và phản ứng tức thời với mọi thông tin trên mạng xã hội.

4. Vai trò của Trí tuệ nhân tạo trong quá trình giám sát

Một chi tiết đáng chú ý trong tài liệu là ICE đang tìm kiếm các giải pháp tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm tăng hiệu quả trong việc:

• Phát hiện dấu hiệu khả nghi trên mạng xã hội.

• Phân loại và đánh giá mức độ nguy hiểm của mục tiêu.

• Hỗ trợ nhân sự trong phân tích dữ liệu lớn.

Điều này khiến nhiều người lo ngại rằng AI sẽ được sử dụng để giám sát và phân tích hành vi công dân một cách tự động, từ đó đặt ra câu hỏi lớn về quyền riêng tư và tự do cá nhân.

5. ICE và lịch sử sử dụng công nghệ gây tranh cãi

Dù kế hoạch này còn trong giai đoạn sơ khởi, ICE đã từng nhiều lần bị chỉ trích vì sử dụng công nghệ một cách thiếu minh bạch:

• ICE từng sử dụng phần mềm nhận diện khuôn mặt để xác định danh tính người nhập cư, trong một số trường hợp không có lệnh từ tòa án.

• Hợp tác với các công ty phân tích dữ liệu như Palantir để kết hợp dữ liệu từ mạng xã hội, cơ sở dữ liệu công cộng và cả hồ sơ y tế.

• Việc truy cập vào cơ sở dữ liệu bằng lái xe của các tiểu bang mà không được sự đồng ý của cơ quan quản lý.

Những hành động này khiến các tổ chức nhân quyền và luật sư nhập cư đặc biệt quan ngại về mức độ xâm phạm quyền riêng tư và sai lệch mục tiêu giám sát.

6. Lo ngại từ cộng đồng và các chuyên gia

Quyền riêng tư bị đe dọa?

Các nhà hoạt động quyền dân sự lo ngại rằng việc sử dụng mạng xã hội – vốn là nơi chia sẻ thông tin cá nhân – sẽ trở thành công cụ giám sát đại trà, ảnh hưởng tới:

• Người nhập cư hợp pháp.

• Công dân Mỹ gốc nước ngoài.

• Các nhà hoạt động xã hội và những người bất đồng chính kiến.

Thiếu quy trình kiểm soát độc lập

Việc giám sát mạng xã hội có thể thiếu sự giám sát pháp lý độc lập hoặc cơ chế phản hồi cho người bị ảnh hưởng, dẫn đến nguy cơ lạm quyền.

AI và định kiến sai lệch

Việc ứng dụng AI trong giám sát rất dễ bị ảnh hưởng bởi định kiến dữ liệu, dẫn đến những phân tích sai lệch, đặc biệt với các nhóm thiểu số.

7. Ý nghĩa xã hội và chính trị

Kế hoạch của ICE không đơn thuần là một dự án công nghệ – nó phản ánh một xu hướng rộng lớn hơn trong chính sách nhập cư và an ninh nội địa:

• Gia tăng kiểm soát từ chính quyền liên bang với người nhập cư.

• Mở rộng phạm vi giám sát từ hành vi phạm pháp đến cả hành vi tiềm ẩn trên mạng xã hội.

• Đặt ra câu hỏi về giới hạn của quyền lực nhà nước trong việc thu thập thông tin cá nhân.

8. Phản ứng sắp tới và khả năng triển khai

Dù mới chỉ ở giai đoạn thu thập thông tin, dự án này chắc chắn sẽ vấp phải sự phản đối từ nhiều tổ chức bảo vệ nhân quyền, các nghị sĩ và cộng đồng người nhập cư.

Dự kiến trong thời gian tới sẽ có:

• Các buổi điều trần tại Quốc hội liên quan đến tính hợp pháp của dự án.

• Phản ứng từ các tổ chức như ACLU, EFF, hoặc Amnesty International.

• Yêu cầu minh bạch hơn từ công chúng về cách thức giám sát và xử lý dữ liệu.

Kết luận

Việc ICE lên kế hoạch xây dựng một đội giám sát mạng xã hội hoạt động 24/7 là dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự chuyển dịch sang kỷ nguyên giám sát kỹ thuật số toàn diện. Mặc dù mục tiêu là bảo vệ an ninh quốc gia và truy bắt tội phạm, nhưng những câu hỏi về quyền riêng tư, đạo đức công nghệ, và giới hạn quyền lực vẫn đang bỏ ngỏ.

Trong bối cảnh này, điều cần thiết hơn bao giờ hết là một cuộc đối thoại công khai giữa chính phủ, các nền tảng công nghệ, và công chúng – để đảm bảo rằng an ninh không đánh đổi bằng tự do, và công nghệ không trở thành công cụ của sự kiểm soát phi dân chủ.