Trong bối cảnh công nghệ ngày càng có ảnh hưởng sâu rộng đến các vấn đề xã hội và chính trị, một sự kiện đang làm dậy sóng cộng đồng công nghệ và nhân quyền tại Hoa Kỳ: Apple đã gỡ bỏ ứng dụng ICEBlock khỏi App Store sau yêu cầu trực tiếp từ chính quyền Trump, cụ thể là từ Tổng Chưởng lý Pam Bondi. Vụ việc không chỉ đơn thuần là hành động quản trị nội dung của một nền tảng, mà còn gợi lên câu hỏi sâu sắc về quyền tự do thông tin, sự giám sát công quyền và ranh giới của quyền công dân.
1. ICEBlock là gì và vì sao nó trở nên nổi bật?
ICEBlock là một ứng dụng được phát triển nhằm cảnh báo cộng đồng về sự hiện diện hoặc hoạt động của nhân viên ICE (Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ) trong khu vực sinh sống. Người dùng có thể gắn ghim (pin) vào bản đồ các địa điểm mà họ nhìn thấy ICE hoạt động, từ đó giúp những người nhập cư – đặc biệt là người không có giấy tờ – có thể chuẩn bị hoặc tránh khỏi các cuộc truy quét bất ngờ.
Ứng dụng nhanh chóng trở nên phổ biến trong cộng đồng người nhập cư và các nhà hoạt động vì nhân quyền. Theo NBC News, ICEBlock đã đạt hơn 1 triệu lượt tải về kể từ khi ra mắt và từng leo lên vị trí dẫn đầu trên bảng xếp hạng App Store vào tháng 7/2025 sau khi bị chính quyền lên án công khai.
2. Vì sao Apple gỡ ICEBlock khỏi App Store?
Yêu cầu từ chính quyền Trump
Theo Fox Business, Tổng chưởng lý Pam Bondi đã trực tiếp yêu cầu Apple gỡ bỏ ứng dụng, với lý do:
“ICEBlock được thiết kế nhằm khiến các nhân viên ICE gặp nguy hiểm chỉ vì đang làm công việc của mình… Bạo lực chống lại lực lượng thực thi pháp luật là ranh giới đỏ không thể vượt qua.”
Phản hồi từ Apple
Apple phản hồi bằng tuyên bố rằng họ:
“Tạo ra App Store là để trở thành một nơi an toàn và đáng tin cậy để khám phá ứng dụng… Dựa trên thông tin chúng tôi nhận được từ cơ quan thực thi pháp luật về các rủi ro an toàn liên quan đến ICEBlock, chúng tôi đã gỡ bỏ ứng dụng này cùng các ứng dụng tương tự khỏi App Store.”
3. Liên quan đến một vụ xả súng nghiêm trọng
Điều đáng chú ý là hành động của Apple không diễn ra trong một khoảng không trống rỗng. Ngay trước đó, đã xảy ra vụ xả súng tại một cơ sở ICE ở Dallas vào cuối tháng 9/2025, khiến hai người nhập cư thiệt mạng và một người khác bị thương.
FBI cho biết kẻ tấn công đã sử dụng một số ứng dụng theo dõi ICE, trong đó có ICEBlock, để xác định địa điểm trước khi thực hiện hành vi bạo lực. Dù mục tiêu thực sự có thể là các nhân viên ICE, thì vụ việc này đã tạo ra một sức ép chính trị và xã hội cực lớn, khiến chính quyền lập tức hành động.
4. Phản ứng từ nhà phát triển ICEBlock: “Chúng tôi sẽ đấu tranh đến cùng”
Joshua Aaron, nhà phát triển của ICEBlock, đã bày tỏ sự thất vọng sâu sắc trước quyết định của Apple. Trong cuộc phỏng vấn với Fox Business, anh nói:
“Tôi vô cùng thất vọng với hành động của Apple. Việc khuất phục trước một chính quyền độc đoán chưa bao giờ là lựa chọn đúng đắn.”
Joshua khẳng định rằng Apple dựa trên thông tin sai lệch khi tuyên bố rằng ứng dụng của anh gây nguy hiểm cho lực lượng thực thi pháp luật:
“ICEBlock không hề kêu gọi bạo lực, không theo dõi từng cá nhân, không xâm phạm quyền riêng tư… Chúng tôi chỉ cung cấp nền tảng để cộng đồng bảo vệ lẫn nhau.”
Anh tuyên bố sẽ đấu tranh đến cùng để đưa ICEBlock trở lại, đồng thời chỉ trích hành động của chính quyền là “khủng bố công nghệ” đối với những công cụ bảo vệ quyền công dân.
5. ICEBlock: Công cụ bảo vệ hay mối đe dọa?
Lập luận từ người ủng hộ ứng dụng
Nhiều tổ chức bảo vệ quyền người nhập cư và nhân quyền đã lên tiếng bảo vệ ICEBlock, coi đây là một công cụ quan trọng để cộng đồng dân cư tự bảo vệ mình trong bối cảnh các cuộc truy quét ngày càng trở nên khắc nghiệt.
Theo họ, ứng dụng:
Không thu thập thông tin cá nhân
Không theo dõi hoạt động của bất kỳ nhân viên chính phủ cụ thể nào
Chỉ đơn thuần hiển thị các vị trí được báo cáo công khai
Là một hình thức báo động cộng đồng phi bạo lực
Lập luận từ chính quyền và lực lượng thực thi pháp luật
Ở phía ngược lại, các quan chức như Tom Homan, người được mệnh danh là "biên giới trưởng" (border czar) trong chính quyền, cho rằng các ứng dụng như ICEBlock:
“Gây nguy hiểm nghiêm trọng cho lực lượng thực thi pháp luật. Chúng tôi sẽ điều tra và xử lý những người đứng sau các ứng dụng này.”
Ông Homan nhấn mạnh rằng hành vi “gắn chốt hoạt động của ICE lên bản đồ” có thể khiến các nhân viên ICE trở thành mục tiêu tấn công – điều đã được “chứng minh” qua vụ nổ súng Dallas.
6. Google và các nền tảng khác cũng hành động
Apple không phải là bên duy nhất "dọn dẹp" App Store. Như đã đưa tin trước đó, Google cũng đã gỡ các ứng dụng tương tự khỏi Play Store, trong đó có Red Dot – một ứng dụng có tính năng tương tự ICEBlock.
Tuy Google không nhận yêu cầu từ chính quyền, công ty vẫn hành động dựa trên chính sách nội bộ về nội dung do người dùng tạo (UGC) và rủi ro gây hại cho các nhóm dễ bị tổn thương.
7. Câu hỏi đặt ra: Công nghệ phục vụ ai?
Sự kiện ICEBlock một lần nữa đặt ra câu hỏi lớn về vai trò và trách nhiệm của các nền tảng công nghệ lớn như Apple và Google trong việc quản lý nội dung, bảo vệ an ninh cộng đồng, và đặc biệt là bảo vệ quyền công dân.
Liệu hành động gỡ ứng dụng có thực sự giúp giảm thiểu rủi ro, hay chỉ bịt miệng những tiếng nói đối lập và cộng đồng yếu thế?
8. Tương lai nào cho các ứng dụng “trợ giúp cộng đồng”?
Giữa làn sóng gỡ bỏ, các nhà phát triển và tổ chức dân sự sẽ cần:
Xây dựng lại ứng dụng với chính sách nội dung minh bạch hơn
Giảm bớt tính năng theo dõi theo thời gian thực
Chuyển hướng sang giáo dục pháp lý và quyền công dân
Hợp tác chặt chẽ với các nền tảng để duy trì sự tồn tại
Tuy nhiên, việc duy trì một ứng dụng vừa giúp người dân bảo vệ quyền lợi vừa không vi phạm luật pháp và tiêu chuẩn nền tảng là một thách thức không nhỏ.
Kết luận: ICEBlock chỉ là phần nổi của tảng băng
Việc Apple gỡ ICEBlock khỏi App Store không chỉ là một hành động đơn lẻ. Nó là một mắt xích trong chuỗi va chạm ngày càng gay gắt giữa công nghệ, quyền công dân và chính trị.
Liệu một ứng dụng giúp cảnh báo ICE có thể tồn tại hợp pháp? Liệu quyền tự vệ của cộng đồng nhập cư có bị hy sinh vì lý do an ninh?
Những câu hỏi này có lẽ sẽ còn tiếp tục ám ảnh ngành công nghệ trong nhiều năm tới – nơi mà mỗi dòng mã lệnh có thể trở thành công cụ của tự do, hoặc là mối đe dọa mà chính quyền phải tiêu diệt.
