Trái Đất ngày càng “tối hơn”: NASA cảnh báo hệ quả đối với nhân loại

Theo dữ liệu do NASA thu thập trong 24 năm qua qua vệ tinh, Trái Đất đang phản chiếu ngày càng ít ánh sáng Mặt Trời hơn trở lại không gian. Điều này đặc biệt rõ rệt ở bán cầu Bắc, nơi lượng ánh sáng bị phản xạ đã giảm đáng kể so với hai thập kỷ trước.

Các nhà khoa học tại Trung tâm Langley thuộc NASA đã phân tích các thông số như bức xạ Mặt Trời, albedo (khả năng phản xạ ánh sáng của bề mặt) và cân bằng năng lượng toàn cầu. Kết quả cho thấy, từ năm 2001 đến nay, cả hai bán cầu đều có xu hướng tối hơn — tức là Trái Đất hấp thụ nhiều năng lượng hơn thay vì phản xạ nó ra ngoài không gian.

Ở Bắc bán cầu, mức tăng hấp thụ là rõ rệt nhất, với giá trị trung bình khoảng 0,34 watt/m² mỗi thập kỷ. Dù một phần năng lượng dư thừa này được bù đắp bởi chuyển động của không khí và dòng hải lưu, vẫn còn dư âm là Trái Đất đang tích tụ thêm năng lượng mỗi ngày.

Nguyên nhân chủ yếu

• Băng tuyết thu hẹp: Băng và tuyết là những bề mặt phản chiếu mạnh. Khi chúng tan đi, bề mặt đất hoặc nước tối hơn thay thế, dẫn đến phản xạ ít hơn. 
  
   
• Khí aerosol và mây giảm: Ô nhiễm không khí giảm ở nhiều vùng, làm giảm lượng hạt aerosol trong khí quyển. Những hạt này vốn giúp hình thành mây và phản ánh ánh sáng. Ít aerosol hơn → ít mây phản chiếu → bức xạ bị hấp thụ nhiều hơn. 
  
   
• Tác động từ sự kiện tự nhiên: Cháy rừng lớn, phun trào núi lửa đã tạm thời làm tăng lượng hạt trong không khí, đôi khi gây phản chiếu thêm nhưng không bù đủ cho sự mất dần theo thời gian. 
  
   

Hệ quả khí hậu có thể xảy ra

Tình trạng phản xạ bức xạ không cân bằng giữa hai bán cầu và sự mất ổn định trong các cơ chế bù đắp (như mây, dòng biển) có thể dẫn đến:

• Tăng nhiệt độ vùng Bắc bán cầu nhanh hơn mức trung bình toàn cầu. 
  
   
• Mùa hè kéo dài, đợt nắng nóng dữ dội hơn. 
  
   
• Mô hình khí hậu hiện tại có thể cần điều chỉnh lại — nhiều mô hình giả định rằng mây và các yếu tố tự nhiên khác sẽ cân bằng năng lượng, nhưng dữ liệu mới cho thấy sự cân bằng đó đang bị phá vỡ. 
  
   

Dù sao, các nhà khoa học vẫn chưa chắc chắn liệu hệ thống khí hậu sẽ tự điều chỉnh lại hay sẽ tiếp tục lệch hướng trong thời gian dài.