Sinh Viên Chuẩn Bị Cho Thế Giới Định Hình Bởi AI: Tái Thiết Đánh Giá và Tư Duy Phản Biện

Bài bình luận trên The Guardian lập luận rằng việc loại trừ Trí tuệ Nhân tạo (AI) khỏi giáo dục đại học là một hành động bỏ rơi sinh viên và khiến họ không được chuẩn bị cho thị trường lao động, nơi AI đã trở nên phổ biến. Thay vì xem AI như một mối đe dọa, các tổ chức giáo dục phải xem nó là chất xúc tác cho sự thay đổi.

Vấn Đề: Mô Hình Đánh Giá Lỗi Thời

Tác giả cho rằng vấn đề thực sự không nằm ở AI, mà nằm ở các mô hình đánh giá lỗi thời (outdated assessment models). Việc phụ thuộc vào các bài tập về nhà dễ dàng để AI thực hiện là nguyên nhân khiến sinh viên lạm dụng nó để "đi đường tắt" (take shortcuts), làm suy giảm khả năng suy ngẫm và tư duy phê phán.

Chiến Lược Tích Hợp AI Có Tư Duy

Để giải quyết thách thức này và chuẩn bị cho sinh viên, bài báo đề xuất một cách tiếp cận cân bằng:

1. Sử dụng AI như Công cụ Dạy học: AI không nên bị cấm, mà nên được sử dụng một cách có tư duy để tăng cường giảng dạy và học tập.

2. Tăng Cường Tư duy Phê phán: Giáo viên có thể yêu cầu sinh viên so sánh và đánh giá các bản nháp do AI tạo ra với các nguồn tài liệu gốc. Việc này không chỉ làm sắc nét kỹ năng đọc chuyên sâu mà còn rèn luyện khả năng phân tích và sáng tạo—những kỹ năng mà các trường đại học luôn đề cao.

3. Học hỏi từ Hạn chế của AI: Ngay cả những lỗi sai (flaws) của AI (như sử dụng thuật ngữ lỗi thời, thiếu bối cảnh lịch sử) cũng có thể trở thành công cụ giảng dạy hữu ích, nhấn mạnh giá trị của việc đọc chuyên sâu và các nguồn chính thống.

Bài Học Lịch Sử và Tầm nhìn Tương Lai

Tác giả nhắc lại rằng việc coi công nghệ mới là mối đe dọa không phải là điều mới mẻ. Trước đây, Internet cũng từng bị coi là nguồn gốc của hành vi đạo văn và thông tin sai lệch. Tuy nhiên, Internet cuối cùng đã buộc các trường đại học phải nhấn mạnh kiến thức về thông tin và đánh giá nguồn.

AI, giống như Internet, đặt ra những thách thức thực sự, nhưng lịch sử cho thấy vấn đề không phải là bản thân công cụ, mà là việc thực hành đánh giá không kịp thích nghi.

Bạn có nghĩ rằng việc tập trung vào "kỹ năng bền vững" (durable skills) như sự đồng cảm và lãnh đạo có phải là cách tốt nhất để chuẩn bị cho sinh viên trước sự tự động hóa của AI không?