OpenAI trở thành công ty tư nhân giá trị nhất thế giới Kỷ nguyên mới của trí tuệ nhân tạo

Trong vòng chưa đầy một thập kỷ, OpenAI đã chuyển mình từ một tổ chức phi lợi nhuận nghiên cứu AI thành một đế chế công nghệ toàn cầu, và giờ đây – vào tháng 10 năm 2025 – công ty đã chính thức vượt qua SpaceX và ByteDance để trở thành công ty tư nhân có giá trị cao nhất thế giới, với định giá khổng lồ 500 tỷ USD.

Sự kiện này không chỉ đánh dấu một cột mốc quan trọng đối với OpenAI mà còn là lời tuyên bố đầy sức nặng về tương lai của trí tuệ nhân tạo (AI) trong đời sống con người, kinh doanh, tài chính và công nghệ.

Từ khởi đầu khiêm tốn đến kỳ lân công nghệ

OpenAI được thành lập vào năm 2015 bởi một nhóm nhân vật nổi bật trong ngành công nghệ, trong đó có Elon Musk và Sam Altman, với sứ mệnh ban đầu là “phát triển trí tuệ nhân tạo một cách an toàn, vì lợi ích của toàn nhân loại”.

Ban đầu, đây là một tổ chức phi lợi nhuận, hoạt động với ngân sách tương đối hạn chế, hướng tới minh bạch và hợp tác mở. Tuy nhiên, khi cuộc đua AI ngày càng trở nên khốc liệt, OpenAI đã chuyển sang mô hình “tổ chức vì lợi ích công cộng” (Public Benefit Corporation - PBC) để có thể gọi vốn mạnh mẽ hơn, nhưng vẫn cam kết duy trì sứ mệnh vì cộng đồng.

Vụ mua bán cổ phần đẩy định giá lên 500 tỷ USD

Theo Bloomberg, OpenAI gần đây đã thực hiện một đợt bán cổ phần thứ cấp, cho phép các nhân viên cũ và hiện tại bán cổ phiếu của họ. Mặc dù công ty đã cho phép bán tới 10,3 tỷ USD cổ phần, nhưng chỉ có khoảng 6,6 tỷ USD được bán ra. Dẫu vậy, con số này cũng đủ để đẩy định giá của công ty từ 300 tỷ lên tới 500 tỷ USD.

Các nhà đầu tư tham gia bao gồm những “ông lớn” như SoftBank, MGX (quỹ chính phủ của Abu Dhabi), Thrive Capital, và T. Rowe Price. Đây là tín hiệu rõ ràng cho thấy niềm tin mạnh mẽ từ giới đầu tư đối với tiềm năng tăng trưởng và tầm ảnh hưởng toàn cầu của OpenAI.

Soán ngôi SpaceX và ByteDance

Với định giá mới, OpenAI đã chính thức vượt qua SpaceX (400 tỷ USD) của Elon Musk và ByteDance (220 tỷ USD) – công ty mẹ của TikTok, để trở thành startup có giá trị cao nhất thế giới.

Điều đáng nói là Elon Musk – một trong những nhà đồng sáng lập OpenAI – hiện đang công khai chỉ trích công ty vì quyết định chuyển đổi sang mô hình vì lợi nhuận. Musk đang theo đuổi vụ kiện nhằm ngăn chặn bước đi này, với lập luận rằng OpenAI đang đi ngược lại cam kết ban đầu là phát triển AI “vì nhân loại”.

OpenAI và chiến lược trở thành đế chế AI toàn diện

Không dừng lại ở việc phát triển ChatGPT – chatbot AI nổi tiếng nhất thế giới hiện nay – OpenAI còn đang mở rộng mạnh mẽ sang các lĩnh vực mới, từ phần cứng AI, hạ tầng siêu máy tính, giải pháp tài chính cá nhân (với thương vụ mua lại app Roi), cho tới các ứng dụng doanh nghiệp và giáo dục.

Sam Altman – CEO của OpenAI – từng tuyên bố rằng ông cần hàng “nghìn tỷ USD” để xây dựng hệ thống hạ tầng AI toàn cầu, bao gồm các trung tâm dữ liệu thế hệ mới, siêu máy tính AI và mạng lưới phần cứng hỗ trợ mô hình trí tuệ nhân tạo lớn.

Chuyển đổi sang mô hình Public Benefit Corporation: Lợi hay hại?

Việc chuyển đổi sang mô hình PBC – Tổ chức vì lợi ích công cộng giúp OpenAI có thể gọi vốn không giới hạn, phá bỏ “trần lợi nhuận” vốn bị áp đặt trong cơ cấu trước đó. Tuy nhiên, điều này cũng khiến nhiều người đặt câu hỏi liệu OpenAI có còn giữ vững được tinh thần cốt lõi ban đầu?

Một điểm đáng chú ý là tổ chức phi lợi nhuận mẹ của OpenAI hiện đang nắm cổ phần trị giá hơn 100 tỷ USD, trở thành cổ đông lớn nhất của PBC. Điều này giúp duy trì một mức độ kiểm soát nhất định, ít nhất là trên lý thuyết.

Tương lai của ChatGPT và các dịch vụ AI cá nhân hóa

Thành công của ChatGPT chính là nền tảng giúp OpenAI đạt được mức định giá ấn tượng này. Tuy nhiên, tham vọng của công ty không dừng lại ở đó.

Thông qua việc mua lại startup tài chính Roi, OpenAI cho thấy họ đang chuẩn bị mở rộng ChatGPT thành một trợ lý tài chính cá nhân. Điều này đặt nền móng cho một thế hệ AI “chủ động” hơn – không chỉ trả lời câu hỏi, mà còn dự đoán nhu cầu, lên kế hoạch tài chính, nhắc nhở và hành động thay người dùng.

Thách thức phía trước: Pháp lý, đạo đức và cạnh tranh

Dù đạt được những thành tựu vượt trội, OpenAI cũng đang đối mặt với nhiều thách thức pháp lý và đạo đức. Các nhà lập pháp trên toàn thế giới đang gấp rút xây dựng khung pháp lý cho AI. Đồng thời, các nhà xuất bản, nghệ sĩ và nhà phát triển cũng đặt câu hỏi về quyền sở hữu nội dung, minh bạch dữ liệu huấn luyện và rủi ro thao túng thông tin từ AI.

Thêm vào đó, cuộc đua AI ngày càng khốc liệt khi Google (Gemini), Meta, Anthropic, xAI (của Elon Musk) và nhiều tên tuổi khác cũng đang đầu tư hàng chục tỷ USD để cạnh tranh trực tiếp.

Kết luận: OpenAI – Biểu tượng mới của thế giới công nghệ

Với định giá 500 tỷ USD, OpenAI không chỉ là công ty tư nhân giá trị nhất thế giới, mà còn trở thành biểu tượng quyền lực mới của ngành công nghệ toàn cầu. Dù phía trước còn nhiều thử thách, không ai có thể phủ nhận rằng OpenAI đã thay đổi cách con người tương tác với công nghệ – và đang định hình lại tương lai của nhân loại.